Maak van je textiel geen troep!
Collectie na collectie wordt uitgebracht door grote kledingmerken. Elke week lijkt er een nieuwe trend te zijn die de merken met slimme marketing aan het licht brengen. Duurzaam is dat niet. Sterker nog, de kledingindustrie blijk de op een na grootste vervuilende industrie in de wereld. Het constante streven naar nieuwe, goedkope kledingstukken leidt tot de uitputting van onze planeet. Bovendien is ook de kwaliteit van kleding de afgelopen jaren flink achteruitgegaan. Er ontstaan snel scheuren en gaten in de naden van goedkoop-geproduceerde kledingstukken. De levensduur van kleding wordt dus enorm beperkt. Zo belandt er elk jaar twee miljoen kilo gebruikt textiel in de textielcontainers in Den Haag alleen al. Dit textiel wordt verzameld in de stad door bijvoorbeeld stichting Schroeder van der Kolk. Schroeder van der Kolk is een mensontwikkelbedrijf en heeft zes kringloopwinkels verspreid door heel Den Haag. In dit interview (ter gelegenheid van de Dag van de Aarde) met Margriet ten Hove, directeur van Schroeder van der Kolk, belichten we een van de klimaatdeals uit het klimaatakkoord: de Textielrotonde.
Het Haags Klimaatakkoord bestaat uit 38 deals die zijn gesloten door 115 verschillende organisaties in de stad: bewonersinitiatieven, ondernemers, bedrijven, maatschappelijke organisatie en gemeente Den Haag. Samen hebben zij nagedacht over hoe Den Haag sneller klimaatneutraal kan worden. In het akkoord staan afspraken om de uitstoot van CO2 fors te verlagen en samen te werken aan een gezonde en groene stad voor de toekomst.
De textielrotonde, wat houdt dat precies in?
“Wij doen mee aan het klimaatakkoord met een deal genaamd de ‘textielrotonde’. Lang niet al het textiel dat wordt verzameld in de stad krijgt een nieuw leven, en dat vinden we zonde. Hoewel er in Den Haag al het een en ander gedaan wordt aan het inzamelen van textiel bij kringloopwinkels en in de recyclecontainers, eindigt er ook nog een groot gedeelte bij het restafval. Misschien hebben mensen dat helemaal niet door, maar dat zorgt elders in de wereld voor enorme afvalbergen, bijvoorbeeld op het strand in Ghana.” Kilo’s textiel spoelen daar jaarlijks aan als resultaat van on-overwogen consumentengedrag. Kleding die hier in Nederland wordt weggegooid, wordt vervolgens verscheept naar plekken in Afrika waar het vervolgens ophoopt tot stapels onbruikbare kleding.
Dat kan en mag niet de bedoeling zijn volgens Margriet ten Hove. “Om dit te voorkomen zijn wij, gezamenlijk met Kringloop Den Haag, de Naaierij en Emmaus, tot het plan gekomen om een kleding sorteercentrum op te zetten. In dit sorteercentrum wordt er gekeken welke kleding nog bruikbaar is. De goede kleding gaat naar een van onze winkels om te worden verkocht. Alles wat dan overblijft (de kleding die kapot of niet bruikbaar is) wordt weer verder gesorteerd en hergebruikt.”. Er zijn veel verschillende mogelijkheden voor wat er nog met het textiel kan worden gedaan: bij Schroeder van der Kolk worden er kussentjes of tassen genaaid uit oude materialen en bij de Naaierij worden de stoffen onder andere hergebruikt voor reparaties van andere kledingstukken.
“Tweedehands kleding beschermd niet alleen je portemonnee, maar ook de aarde!”
Deze lokale initiatieven dragen allemaal bij aan de circulaire economie (één van de thema’s van het klimaatakkoord). Een circulaire economie is een model van productie en consumptie, waarbij bestaande materialen en producten zo lang mogelijk worden gedeeld, verhuurd, hergebruikt, hersteld, opgeknapt en gerecycled om meer waarde te creëren. Op deze manier wordt de levenscyclus van producten verlengt. “Hoe meer wij zelf weer kunnen gaan gebruiken en hoe meer kleding in Den Haag blijft, hoe beter het is natuurlijk. Grondstoffen moeten zo veel mogelijk in de stad blijven en in de stad worden verwerkt. En textiel is natuurlijk ook gewoon een grondstof.”
Dit gebeurt nu toch ook al?
“Zeker, maar nog lang niet genoeg. Het gaat namelijk niet alleen over hoe afval te snel en vaak eindigt in de verbrandingsoven of op afvalstapels in Afrika, maar ook over het enorm vervuilende productieproces van textiel.” Om één katoenen t-shirt te maken, is ongeveer 2700 liter zoet water nodig. Dat komt overeen met wat één persoon in 2,5 jaar drinkt! “Mensen zijn zich vaak niet bewust van de lange weg die een kledingstuk al heeft afgelegd voordat het in de winkel komt te hangen: de werkomstandigheden van mensen in fabrieken, de giftige stoffen die worden gebruikt, het overschot aan energie wat ervoor nodig is en het transport naar ons land en de winkels. Daarom is een belangrijk onderdeel van onze klimaatdeal ook bewustwording creëren van mensen hun eigen koopgedrag. We zijn van plan om workshops te geven en langs te gaan op basisscholen om jongeren al vroeg te leren over duurzame kledingconsumptie”. Door de keuze te maken om tweedehands te kopen bescherm je niet alleen je portemonnee, maar ook de aarde!
Schroeder van der Kolk is ook een mensontwikkelbedrijf. Wat houdt dat precies in?
“Wij bieden mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt een plek. De mensen die bij ons aankloppen hebben diverse achtergronden. Er kunnen heel veel verschillende oorzaken zijn waarom iemand afdrijft van de arbeidsmarkt maar voor allemaal geldt dat ze niet goed kunnen functioneren in de reguliere maatschappij. Het zijn bijvoorbeeld mensen met beperkingen of ex-gedetineerden die nog extra zorg nodig hebben. Deze mensen kunnen hier dan dagbesteding doen of ze kunnen persoonlijke begeleiding krijgen. Ook werken hier mensen die in een werk-fit-traject of maatschappelijk fit traject zitten. Zo worden mensen in korte tijd begeleidt om weer terug te keren tot de arbeidsmarkt. Ze kunnen bij ons werknemersvaardigheden leren op persoonlijke wijze. Door heel de organisatie worden deze mensen ingezet: op kantoor, bij de houtbewerking, in de winkels of door eenvoudig handwerk te verrichten. Voor iedereen die voor Schroeder kiest kunnen wij wel een plekje vinden dat bij de persoon past en waar ze zich kunnen ontwikkelen. Iedereen is hier welkom.”
“Voor iedereen die voor Schroeder kiest kunnen wij wel een plekje vinden wat bij de persoon past en waar ze zich kunnen ontwikkelen. Iedereen is hier welkom.”
Wat kunnen inwoners van Den Haag zelf doen om bij te dragen aan de textielrotonde?
“Tegen iedereen in Den Haag zou ik zeggen: breng je kleding naar de kringloop of een recyclecontainer. In elke wijk zijn er plekken waar je op gemakkelijke manier af kan komen van kleding en textiel die jij zelf misschien bestempeld als afval maar in veel gevallen nog kan worden (her)gebruikt of verwerkt tot nieuwe producten! En wees bij Schroeder van der Kolk welkom. Je kunt als vrijwilliger helpen in de winkels of bij het sorteren van de kleding. Of ga bij de Naaierij zelf aan de slag om je kleding een tweede leven te geven!
Just Peace Recommendation
Are you a practitioners, researchers, private and public actors operating within the textile waste supply and distribution chains, join in for a workshop at Leiden University: Flaws in the Flow: Investigating gaps in the governance of European textile waste exports.