75 jaar VN in 75 verhalen: Krista van den Berg
Krista van den Berg (1978) werkte in 2016 voor UNICEF Nigeria. Daar maakte een Nigeriaanse collega, Gerida Birukila, een onuitwisbare indruk op haar. Krista werkt nu als freelance filmmaker voor verschillende goede doelen.
200 jaar geleden was Nigeria een kalifaat onder een sultan, met een rijke islamitische cultuur. Onder Britse koloniale overheersing in de twintigste eeuw wordt de sharia – de islamitische wet – ondergeschikt gemaakt aan moderne wetgeving, westers onderwijs en het christendom. Dit leidt tot onvrede en verdeeldheid.
De olie-inkomsten zorgen voor corruptie en verrijking van een kleine elite. De terugkeer van de sharia wordt in eerste instantie als oplossing gezien, maar blijkt evenmin corruptie te verminderen. Dit is een voedingsbodem voor de opkomst van een nieuwe generatie zeer puriteinse moslims, die een antiwesterse revolutie prediken. Boko Haram ontwikkelt zich vanaf het begin van de 21e eeuw tot een radicale groepering, die in toenemende mate geweld gebruikt voor de verspreiding van een extreme ideologie.
“Gerida zette een stap extra als mens en niet als medewerker van de VN”
De roep om sancties en ingrijpen door de VN groeit, zeker wanneer in 2014 honderden meisjes op een kostschool ontvoerd worden. De VN-Hoge Commissaris voor de Mensenrechten roept daarop de internationale gemeenschap op een einde te maken aan het geweld en de terreur van Boko Haram. Ondertussen moeten hulporganisaties humanitaire hulpacties tijdelijk stopzetten vanwege aanslagen door Boko Haram.
In 2017 neemt de VN-Veiligheidsraad een resolutie aan waarin wordt opgeroepen tot steun aan de strijd tegen de terreurorganisatie.
“Het was eerste kerstdag en wij moesten als hulpverleners in het hotel blijven. Op een christelijke feestdag was de kans op een aanslag nog groter dan anders. Ik was net aangekomen in Nigeria waar aanslagen en de terreur van Boko Haram diepe sporen achterlieten. Inmiddels schrok ik ’s nachts niet meer wakker van het geluid van explosies van de aanslagen. Dit was de vreemdste kerst die ik ooit meemaakte. Ik stond op het binnenplein van het hotel waar één witte plastic kerstboom stond. Opeens kwam mijn collega Gerida binnengereden. Zij was op eigen houtje naar een groep vluchtelingen gegaan die noodgedwongen buiten het kamp bivakkeerden. Van haar eigen geld had ze kleding, eten en drinken gekocht en deelde dat daar uit. Het raakte me zo; dit was voor mij de echte kerstgedachte.
“Van haar eigen geld had ze kleding, eten en drinken gekocht en deelde dat daar uit”
Zelf ben ik juist een keer tekortgeschoten, toen ik in Nigeria was om opnames te maken voor een Giro555-actie. We hadden maar één draaidag en stonden onder druk. We gingen naar een kamp waar voedsel werd uitgedeeld. Naast ons liep een oude, slechtziende vrouw met een stok, die haar hand naar ons ophield. Ik vroeg de organisatie of ze straks te eten kreeg. Ze zeiden dat dat zo was. We gingen verder met filmen. Toen we terugliepen, viel ze voor onze neus voorover in een ondiepe greppel met brak water. Ze zat onder het vieze water; ik vond dit zo’n mensonterende aanblik. Ik had dus de verkeerde inschatting gemaakt. Ik had de opnames moeten stoppen om ervoor te zorgen dat zij meteen hulp zou krijgen. Ik ben niet trots op wat ik daar heb nagelaten.
Gerida toonde medemenselijkheid buiten alle veiligheidsregels om. Zij zette een stap extra als mens en niet als medewerker van de VN. En dat had ik ook moeten doen.”
Er is slechts één plek op aarde waar bijna alle landen van de wereld met elkaar aan tafel zitten: de Verenigde Naties. De VN richt zich op kwesties die de grenzen van landen overstijgen of zelfs de hele wereld aangaan, zoals vrede en veiligheid, klimaatverandering, onderwijs, gezondheid, cultureel erfgoed, economische ontwikkeling, en meer. Voor velen lijkt het werk van de VN erg abstract, maar door in gesprek te gaan met reddingswerkers, vredeshandhavers, hulpverleners, diplomaten, ooggetuigen, soldaten, en anderen die betrokken zijn bij de VN, wordt duidelijk hoe belangrijk het werk van deze organisatie is. Dit is precies wat het Humanity House heeft gedaan. Helaas heeft deze organisatie zijn deuren moeten sluiten, maar Just Peace en Museon-Omniversum hebben de handen ineengeslagen om hun verhalen te bewaren. Je kunt deze verhalen nu vinden op de website van Just Peace, en een deel ervan is ook opgenomen in een tentoonstelling over de VN in Museon-Omniversum.
De 75 Jaar VN Verhalen zijn verzameld en gecureerd door Frederiek Biemans voor Humanity House.
