Nationaal Monument Oranjehotel

Achter de muur van de Scheveningse gevangenis bevindt zich het ‘Oranjehotel’, de bijnaam voor het cellencomplex tijdens de Tweede Wereldoorlog. Ruim 25.000 mensen zaten hier tussen 1940 en 1945 opgesloten voor verhoor en berechting door de Duitse bezetter.

Het complex kreeg al snel de naam ‘Oranjehotel’, als eerbetoon aan de vele verzetsmensen die hier zaten in afwachting van hun proces of vonnis. Maar ook andere mensen die een bedreiging waren voor het naziregime zaten er gevangen: Joden, Roma en Sinti, communisten, zwarthandelaren en Jehova’s getuigen. De gevangenis was de belangrijkste Duitse politiegevangenis in bezet Nederland, een symbool voor rechteloosheid en onderdrukking.

Onder de gevangenen zaten bekende personen, zoals de ‘Soldaat van Oranje’ Erik Hazelhoff Roelfzema, hoogleraar Rudolph Cleveringa, de geestelijke Titus Brandsma, verzetsman George Maduro en activist Anton de Kom. Maar ook talloze anderen. Sommigen werden vrijgelaten, anderen gedeporteerd naar andere gevangenissen of kampen. Ruim 250 werden terdood gebracht op de nabijgelegen Waalsdorpervlakte.

Sinds 2019 is het Oranjehotel als Herinneringscentrum te bezoeken. In het cellencomplex krijgen bezoekers een beeld van de omstandigheden in de gevangenis. In films en een audiotour komen de verhalen van gevangenen tot leven. Verhalen over angst, onzekerheid, willekeur, maar ook over hoop en vriendschap. Het hart van het Herinneringscentrum is Cel 601, een cel die volledig in authentieke staat bewaard is.